Hadis Şerhleri – İbn Kemâl

İslâm ilim tarihinde pek çok âlim ve muhaddis, Hz. Peygamber’in hadislerinin daha iyi anlaşılması ve amel edilmesi amacıyla hadis-i şerifleri ve hadis kitaplarını şerh eden eserler kaleme alınmıştır. Kırk hadis öğrenmenin faziletiyle ilgili hadis, âlimleri kırk hadisi (erbâ‘în) bir araya getiren ve şerh eden eserler kaleme almaya sevk etmiş, İslâm ilim tarihinde kırk hadisler adıyla eser telif etmek âdeta bir gelenek hâlini almıştır. Kırk hadis çalışmaları hadis âlimleriyle sınırlı kalmamış, farklı ilim dallarında yetkin olan âlimler tarafından da kırk hadis çalışmaları yapılmıştır.

Osmanlı ilim dünyasında ciddî bir ağırlığı bulunan ve İslâmî ilimlerin hemen hemen her sahasında pek çok eser kaleme alan Şeyhülislâm İbn Kemâl Paşa da Hz. Peygamber’in hadisinden neş’et eden bu geleneğe tâbi olmuş ve birden fazla kırk hadis risâlesi kaleme almıştır. İbn Kemâl’in söz konusu risâlelerinin bir araya getirildiği bu eser; ikisi, iki ayrı kırk hadisten, biri yirmi dört, diğeri de otuz hadisten ve bunların şerhinden oluşmaktadır. Müellifin kırk hadis risâlelerinden sadece birisi, Âşık Çelebi tarafından Osmanlıca’ya tercüme edilmiştir. Bu bakımdan elinizdeki eserle, İbn Kemâl’in kırk hadis risâleleri ilk defa Türkçe’ye kazandırılmış bulunmaktadır. Osmanlı dönemi hadis çalışmalarına ve Osmanlı âlimlerinin hadis anlayışına ışık tutması ve ilim dünyasına kazandırılması düşüncesiyle elinizdeki çalışma yapılmıştır.

İbn Kemâl’in kırk hadis risâleleri üzerine yapılan bu çalışmada; risâlelerin tercümesinin yanı sıra, risâlelerde yer alan hadislerin ve rivayetlerin tahrici, tenkidi, tahkiki ve tahlili yapılmış, ayrıca risâlelerde atıfta bulunulan bilgilerin ve eserlerin kaynakları gösterilmiş, açıklanmasına ihtiyaç duyulan hadislerle/rivayetlerle ilgili olarak okuyucuyu aydınlatmak üzere yeri geldiğinde dipnotlarda bazı açıklamalarda ve değerlendirmelerde bulunulmuştur.